İsrail ve Suudi Arabistan’dan karşılıklı ‘normalleşme’ ziyaretleri

İlişkileri normalleştirmek amacıyla bir süredir müzakerelerde bulunan İsrail ile Suudi Arabistan, karşılıklı ziyaretlerle normalleşme yolunda bir adım daha attı. Suudi Arabistan’ın ilk Filistin Büyükelçisi olarak atanan mevcut Ürdün Büyükelçisi Nayef El Sudairi, beraberindeki heyetle birlikte, İsrail’in izni ile Batı Şeria’ya geçerek Filistin yönetimi ile görüştü. 1967’deki savaşta İsrail’in Batı Şeria’yı Ürdün’den almasından bu yana bir Suudi heyetin işgal altındaki Batı Şeria’ya yaptığı ilk ziyaret.

Diğer taraftaysa, ilk kez bir İsrailli bakan, Suudi Arabistan’ı ziyaret etti. Buna göre, İsrail Turizm Bakanı Haim Katz ve beraberindeki heyet, Birleşmiş Milletler’in (BM) “Dünya Turizm Günü” vesilesiyle düzenlediği iki günlük organizasyona katılacak.

‘TARİHİ BİR MİHENK TAŞI’

Suudi Arabistan’ın ilk Filistin büyükelçisi olarak atanan Nayef El Sudairi, 26 Eylül Salı günü İsrail kontrolündeki Karama kontrol noktasından geçerek Batı Şeria’ya girdi. Filistin Özerk Yönetimi’nin dışişleri bakanlığı ziyareti ‘tarihi bir mihenk taşı’ olarak niteledi.

Filistin yönetimi lideri Mahmud Abbas’la Ramallah’da bir araya gelen El Sudairi, Filistinlileri İsrail ile normalleşme süreci hakkında rahatlatmaya çalıştı. Sudairi, Suudi Veliaht Prensi Muhammed Bin Salman’ın yakın zamanda Amerikan Fox News’e yaptığı açıklamayı hatırlattı. Açıklamada bin Salman İsrail’le her geçen gün daha da yakınlaştıklarını ancak Filistin konusunun da müzakerelerin çok önemli bir bölümünü oluşturduğunu söylemişti.

ZİYARET SON ANA KADAR KAMUOYU İLE PAYLAŞILMADI

İsrail Turizm Bakanı Katz’ın Suudi Arabistan’a gidişi ise son ana kadar kamuoyu ile paylaşılmadı. Başkent Riyad’da iki gün sürecek turizm etkinliğine katılacak olan Katz’ın ofisinden yapılan açıklamada turizmin ülkeleri yakınlaştırmaktaki rolüne vurgu yapıldı.

Geçen hafta BM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, Suudi Arabistan ile anlaşmaya çok yakın olduklarını, bunun Orta Doğu’yu ‘dönüştüreceğini’ söylemişti. ABD’li yetkililer ise müzakerelerin daha uzun süreceğini tahmin ediyor. Gelecek aylarda bir anlaşma olması halinde bunun Riyad ve Washington arasında bir savunma anlaşması ve Suudi Arabistan’ın sivil nükleer programına yardım içermesi bekleniyor.

Filistin lideri Mahmud Abbas ise BM Genel Kurulu’ndaki konuşmasında, Filistinlilere tüm hakları verilmediği sürece Orta Doğu’da hiçbir baroş anlaşmasının başarılı olamayacağını söylemişti. İsrail ile Filistin arasındaki doğrudan barış görüşmeleri ise 2014’ten bu yana yapılmıyor. Son dönemde taraflar arasındaki çatışmalarda da artış var. (BBC Türkçe)